Hieronder geven we antwoord op een aantal vaak terugkerende vragen van transgender personen over solliciteren en over het transgendervriendelijk maken van je werkplek. Ben je je werk kwijt geraakt tijdens je transitie of ontslagen omdat je transgender bent? Kijk dan onderaan voor meer informatie. Voor verhalen van andere trans*personen over werkkwesties kun je terecht op de pagina Ervaringen op het werk.

Transgender op zoek naar werk

Zoeken naar werk, omdat je werkloos bent of een baan hebt waar je niet op je plek bent, is voor iedereen lastig. Als je transgender bent, komt daar nog een extra uitdaging bij. Er kunnen bij werkgevers misverstanden bestaan over transgender personen of je kunt worden geconfronteerd met regelrechte discriminatie. En altijd is daar ook de vraag of je er iets over moet vertellen of niet, en zo ja: wanneer dan? Je zou bijna vergeten dat het ook belangrijk is om zelf informatie in te winnen tijdens een sollicitatieproces. Want als trans*persoon wil je waarschijnlijk het liefste werken bij een werkgever die ruimte biedt aan genderdiversiteit.

SOLLICITATIEBRIEF

Je kan ervoor kiezen om werkgevers bij voorbaat te selecteren op hun ‘transgendervriendelijkheid’ door in je sollicitatiebrief te vertellen dat je transgender bent. Dit is niet verplicht. Het feit dat je transgender bent, zegt ook niet per se iets over jou als persoon of werknemer. Voel je je er niet prettig bij, doe het dan niet. Vind je het belangrijk dat je toekomstige werkgever oog voor jou als transgender persoon heeft? Dan is het misschien een idee om dat op een bepaalde manier in je sollicitatiebrief te zetten.

OP GESPREK

Ben je uitgenodigd voor een gesprek, dan komen opnieuw de vragen. ‘Zeg ik er iets over of niet?’ Of: ‘Zouden ze iets aan me zien of horen?’ Dat zijn logische gedachten. Maar ook in een sollicitatiegesprek ben je niet verplicht te vertellen dat je transgender bent of dat er operaties op stapel staan.
Bereid je er wel op voor dat je gesprekspartner(s) er in het gesprek ongevraagd over kan/kunnen beginnen. Schaam je dan vooral niet dat is opgemerkt dat je transgender bent. Blijf positief en ga er alleen verder op in wanneer jij je daar prettig bij voelt. Is dat niet het geval, zeg dan op een beleefde manier dat je gesprekspartner dit juist heeft opgemerkt, maar dat je graag meer vertelt over je werkgerelateerde kwaliteiten en vaardigheden.

Ook hier geldt dat je wel uit volledig eigen beweging kunt vertellen dat je transgender bent. Zeker als je het belangrijk vindt dat je toekomstige werkgever oog heeft voor jou en je situatie.

Voel je je onzeker over hoe je in een sollicitatiegesprek om moet gaan met je transgender-zijn? Dan is het misschien een idee om met een coach te gaan praten die ervaring heeft met transgender cliënten. Kijk onder Adressen [link maken] voor iemand bij jou in de buurt, of informeer bij TNN naar de mogelijkheden voor een coachingstraject. Een coach kan je ook helpen met je cv en het schrijven van sollicitatiebrieven.

IN DE BIJSTAND OF WW

Wanneer je in de bijstand zit of een WW-uitkering hebt, kan het handig zijn om de uitkeringsinstantie (UWV of de Dienst Werk en Inkomen) ervan op de hoogte te stellen dat en wanneer er operaties gepland staan, of dat je veel afspraken hebt met een psycholoog. In het geval van operaties hoef je niet verplicht te solliciteren, je kan jezelf dan namelijk ziek melden. Vraag je arts hoe lang het herstel duurt, die geeft vaak de beste inschatting. Heb je veel afspraken met een psycholoog, dan wil een werkcoach daar nog wel eens rekening mee houden en hoef je minder te solliciteren. Dit is echter geen officieel beleid; per regio of afdeling wordt hier verschillend mee omgegaan.

---

 

Transgender op de werkvloer

Hieronder verzamelden wij een aantal adviezen over het transgendervriendelijk maken van de werkplek. Ofwel: hoe organiseer je een coming-out op je werk, en hoe zorg je ervoor dat er een transgender-richtlijn voor op de werkvloer komt? De adviezen zijn zo flexibel mogelijk geformuleerd, zodat ze betrekking hebben op zo veel mogelijk verschillende werkomgevingen. Zit er iets tussen waar je wat aan hebt? Bespreek dan met je leidinggevende of iemand anders die je vertrouwt hoe je het advies het beste op jouw werksituatie kunt toepassen.

In de folder ‘Transgender op de werkvloer’, uitgebracht door Transgender Netwerk Nederland en te bestellen of te downloaden vanaf hun website, vind je deze informatie ook terug. Schroom niet om deze folder te delen met je werkgever en je collega’s.

1. EEN COMING-OUT

• Een coming-out is maatwerk. Praat met je leidinggevende of iemand van personeelszaken over de manier waarop jij het aan wil pakken.
• Gebruik in je coming-out naar collega’s de woorden waar jij je prettig bij voelt. Heb je ervoor gekozen dat je leidinggevende of iemand anders een mail rondstuurt, of collega’s, klanten en/of cliënten toespreekt in het kader van je coming-out? Bespreek dan van tevoren welke woorden en termen daarbij het beste gebruikt kunnen worden. Geef ook aan hoe jij níet wil dat er over jou gesproken wordt.

2. DE LEIDINGGEVENDE IN EEN CENTRALE ROL

• Het maken van een transgender-richtlijn is een verantwoordelijkheid van de organisatie, net als diversiteitsbeleid en beleid ten aanzien van seksuele intimidatie. Spreek daarom met je leidinggevende(n) af dat zij deze richtlijn uitdragen en bevorderen.
• Leidinggevenden bevinden zich door hun aansturende rol in de positie om de voorwaarden te scheppen voor een veilig werkklimaat.
• Een leidinggevende kan vanuit zijn/haar positie ook overleg en bijeenkomsten plannen ten behoeve van jouw coming-out, of om uitleg te geven over de transgender-richtlijn.

3. STEUN VAN MANAGEMENT EN COLLEGA’S

• Wanneer collega’s of managers jou steunen, is dat naar anderen in de organisatie ook een positief signaal.
• Het organiseren van steun voor jou als werknemer onder collega’s en management draagt bij aan een veilig werkklimaat. Je zal er niet alleen voor staan wanneer er zich op de werkvloer vervelende situaties voordoen.

4. EEN VEILIG WERKKLIMAAT VOOR IEDEREEN

• Een vergissing maken mag, zoals het over ‘hem’ hebben terwijl het over ‘haar’ gaat. Zolang die collega daar maar op aangesproken kan worden door anderen en er ook excuses volgen.
• Wanneer er een lhbt-netwerk van werknemers bestaat, kan die de aansluiting tussen afdelingen stimuleren en tevens een aanjager zijn van diversiteit en respect binnen de organisatie.
• Wanneer er in je organisatie collectief respect is voor jou als transgender persoon en werknemer, dan draagt dat bij aan een respectvolle werkvloer voor iedereen.

5. REGEL PRAKTISCHE ZAKEN

• Laat je persoonsgegevens aanpassen in de personeelsadministratie. Soms kan dat al deels voordat je je geslacht officieel gewijzigd hebt.
• Bespreek het gebruik van kleed- en toiletruimtes. Het gaat erom dat jij je veilig en op je gemak voelt. Je kan ook voorstellen om een aantal of alle toiletten genderneutraal te maken.
• Zijn er kledingvoorschriften binnen de organisatie waar jij werkt? Bekijk dan wat die voor jou betekenen en bespreek met een leidinggevende hoe jij daarmee om wilt gaan.
• Spreek met personeelszaken of je leidinggevende af dat iedereen in de organisatie geïnformeerd wordt en blijft over afspraken die jullie hebben gemaakt voor een transgender-vriendelijke werkvloer.

MAAR HOE ZIT HET MET OPERATIES EN VERLOF?

Voor een operatie in het kader van een geslachtsaanpassende behandeling mag je je ziek melden. Je hoeft daarover geen afspraken te maken met of toestemming te vragen aan je werkgever. Je loon moet ook gewoon doorbetaald worden. Het is wel handig om je werkgever een idee te geven van de duur van de herstelperiode; misschien wil hij of zij je tijdelijk laten vervangen. Je arts kan je vertellen hoe lang het herstel waarschijnlijk duurt.

Transgender-onvriendelijke arbeidsmarkt

Het kan gebeuren dat er op de werkvloer zulke vervelende dingen gebeuren, dat een transgender medewerker ontslag wil nemen. Ook komt het voor dat een leidinggevende er alles aan doet om een transgender medewerker ‘weg te werken’. In die gevallen is het misschien te laat voor een transgender-richtlijn. Heb jij hiermee te maken? Als er geen leidinggevenden zijn die jou welwillend zijn, is een bevredigende oplossing van het conflict vaak niet meer mogelijk. Er zijn wel andere stappen die je kunt zetten.

MELDEN

Discriminatie, pesterijen en uitsluiting op de werkvloer kan je altijd melden. Bijvoorbeeld:

• bij een vertrouwenspersoon in je organisatie als die er is;
• bij een antidiscriminatiebureau in jouw omgeving;
• bij het online meldpunt van Transgender Netwerk Nederland (TNN);
• bij je vakbond – FNV heeft bijvoorbeeld een Roze Netwerk.

Melden is een manier om discriminatie, pesterijen en uitsluiting aan te kaarten. Het hoeft niet te betekenen dat er iets met je melding richting je werkgever gebeurt. Dat bepaal jij helemaal zelf. Een vertrouwenspersoon, antidiscriminatiebureau of vakbond kunnen het gesprek aangaan met je werkgever wanneer jij daar behoefte aan hebt. Hoeft dat van jou niet zo nodig, dan zal een antidiscriminatiebureau de melding wel registreren. Dat is ook wat TNN doet. Die registratie wordt dan gebruikt om in beeld te krijgen hoe vaak discriminatie voorkomt. Dat beeld kan (lokale) politici bewustmaken van de ernst van discriminatie.

MAAK ER EEN ZAAK VAN

Is het heel duidelijk dat er sprake is van discriminatie? Dan kun je er een zaak van maken bij het College voor de Rechten van de Mens of naar de rechter stappen. Lees meer over het College voor de Rechten van de Mens op de pagina Dat regel je zó bij discriminatie.